Sabbatical

 

 

Het schrijven heeft mij opgegeven

het is op zoek naar leed en zeer

maar blijkbaar voel ik het niet meer

of werd het van me afgeschreven  

althans zo lijkt het voor de lezer

er komt niets nieuw, de dichter ligt

wat in de zon met ogen dicht

en denkt: het komt wel één van dezer  

en komt het niet, is dat ook goed

alsof het er nog iets toe doet

de wereld is … je weet het wel

terwijl de zon gewoon blijft schijnen  

al wat ik schrijf is van geen tel

laat mij maar rustig aan verdwijnen. 

 

© bert deben

Terneuzen, zittend op de dijk bij de Schelde, dinsdag, 26 juli 2016.

Je keurde, je lachte

.

Geschreven voor de maandopdracht van schrijversgezelschap Apropos 

met als juni 2025 thema ‘Een onverwacht bericht’

beeld: David van Michelangelo

Voorstelling bundel 'Zonder doel zien dolen', een ode aan Alice Nahon.

.

Zondag 25 mei om 11 uur werd in de Ridderzaal van het Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61, de bundel 'Zonder doel zien dolen' voorgesteld. Deze bloemlezing bevat werk van Alice Nahon, alsook responsgedichten geschreven door 27 dichters. 

De heer Bart Fierens verzorgde het welkomstwoord, mevrouw Véronique d'Exelle, schepen van cultuur, nam het woord namens de gemeente, die deze uitgave mogelijk maakte. De heer Gust Peeters, initiatiefnemer van dit project, lichtte ontstaan en opzet van het initiatief toe, dat opgestart werd n.a.v. 125 jaar Alice Nahon in 2021. Vervolgens werden gedichten voorgedragen, afgewisseld met pianospel. Daarna werden de eerste exemplaren in ontvangst genomen door mevrouw Véronique d'Exelle namens de gemeente en door de aanwezige dichters en werd het glas geheven op de poëzie. 

De bundel telt 76 pagina's, gezet in Bookman Old Style en gedrukt op crèmekleurig Biotop 120 grams papier. Het betreft een gebonden uitgave in roodlinnen kaft met goudopdruk. Prijs: 15 euro. Wie een exemplaar van de bundel wil reserveren, kan dit doen door dit te melden via mail: zonderdoelziendolen@gmail.com. 

Deelnemende dichters: Liesbeth Aerts, Daniel Billiet, Monique Bol, Ulrike Burki, Hermine Couvreur, Vanessa Daniëls, Bert Deben, Tom Driesen, Jan Ducheyne, Kees Godefrooij, Elbert Gonggrijp, Goedele Horemans, Anne Meerbergen, Jürgen Nakielski, Gust Peeters, Leen Pil, Yanni Ratajczyk, Antony Samson, Vera Steenput, Runa Svetlikova, Frans Terken, Frank Van den Houte, Shari Van Goethem, Gert Vanlerberghe, Leen Verheyen, Tom Veys en Akim A.J. Willems. 

Gust Peeters 

Bart Fierens 

Vera Steenput 

ik las 'Avondliedeke III' en 'Avondliedeke MMXXI'  

Liesbeth Aerts  

akim a.j. willems  

uitreiking bundels en groepsfoto aanwezige dichters 

 

Darrenverzamelplaatsen - Maartje Smits

.

Zintuiggedicht van Maartje Smits in de beeldentuin van Museum Kranenburgh (Bergen, NH)  

Maartje schreef in 2021 zes gedichten (voor elk zintuig één) voor deze gedichtenroute.  

Poëzie in de Branding | Bergen aan Zee

Woensdag 21 mei 2025 werd de 24e editie van ‘Poëzie in de Branding’ officieel voorgesteld in Hotel Victoria te Bergen aan Zee (Noord-Holland). De organisatie ontving dit jaar 83 gedichten. 30 dichters werden hieruit geselecteerd en mochten tijdens de voorstelling hun gedicht voordragen. De uitgekozen dichters kregen hun gedicht als placemat cadeau en hun gedicht zal van 20 mei tot 10 juni leesbaar zijn langs de gedichtenroute op het strand van Bergen aan Zee.  

Na de voorstelling konden de aanwezigen de gedichtenroute ontdekken langs de vloedlijn op het strand, startend vanaf de hoofdstrandopgang ter hoogte van het zeeaquarium. Van 20 mei tot 10 juni blijven deze palen met poëzie daar weer en wind trotseren. Meer info kan je vinden via FB-pagina: Poëzie in de Branding

Ik had de eer bij de uitgekozen dichters te zijn met mijn haiku 'Vrediger dan stilte' 

Foto 1 en 3 © Marjon van der Vegt Foto 2 collage + foto 5 van de organisatie  

Ze praat en praat en praat maar door

.

Bus X41 naar Turnhout, dinsdag 6 mei 2025   

De lente uit haar leven

Op zoek naar een gedicht met thema 'De Laatste Lente' (mei 2025-opdracht van schrijversgezelschap Apropos) herontdekte ik in mijn reisdagboek (Semarang, Java, Indonesië) de originele versie van dit gedicht. 

DE LENTE UIT HAAR LEVEN 

Hij sloeg de lente uit haar leven

ontnam haar lichtgelovigheid

haar zelfvertrouwen, en haar

meest spontane lach, toen zag

ze niets meer, haar woorden kwijt

de drang te trachten met de tijd

het leven weer op orde te brengen

in menigten, haar waardigheid

nooit zou ze nog dit huis verlaten

tenzij gekleed in zwijgen

haar blos van jeugd voorgoed voorbij

een bril, de blik opzij, het niet meer praten

ze maakte zich de stilte eigen

alsof het winter werd te midden mei.

© bert deben

Semarang, Java, Indonesië, 09.12.2003 

N.a.v. de Internationale Dag ter Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen herwerkte ik het gedicht in 2014 tot een rijmend sonnet - deze kan je vinden op: ’t Gebeurde zomaar op een dag ...

Vakantie aan de Schelde

.

.

Twee opvouwstoelen
een goedkope parasol
een strookje strand
met ogen dicht een wereldreis
vakantie aan de Schelde.

© bert deben
Hoofdplaat (Sluis), donderdag 1 mei 2025

.

Fotoreportage Opening Mauritsjaar Museum Het Bolwerk IJzendijke

.

Op 26 april 2025 opende Museum Het Bolwerk in IJzendijke een tentoonstelling rond Maurits van Nassau, Prins van Oranje, n.a.v. de 400ste sterfdag van Prins Maurits op 23 april 2025. De openingsceremonie vond plaats in de Mauritskerk te IJzendijke.

De betekenis van Prins Maurits voor Zeeuws-Vlaanderen wordt belicht in zes musea en in één kerk. De tentoonstellingen zijn tot stand gekomen met medewerking van de Oudheidkundige Kring “De Vier Ambachten” in Hulst, de Vereniging tot Behoud van de Historie Philippine, de Heemkundige Vereniging Terneuzen en de Heemkundige Kring West Zeeuws-Vlaanderen.

Info: Tentoonstellingen Maurits van Nassau | Museum Het Bolwerk 

Bezoeken van de tentoonstellingen kan vanaf 27 april 2025 in Museum Hulst ’s Landshuis, Het Warenhuis Axel, Schoolmuseum Schooltijd in Terneuzen, de voormalige katholieke kerk in Philippine, Museum Het Bolwerk in IJzendijke, Cultuurforum Aardenburg en Museum Het Belfort in Sluis.

Luitist Thomas Langlois verwelkomt de genodigden. 

Openingsrede door Annie de Lijzer  (voorzitter museum)

Voordracht 17de-eeuwse poëzie door Bert Deben

Verhaal over Maurits door Roxanne Vandepitte

Toespraak door burgemeester Vermue van Sluis

Koorzang door het Zeeuws Vlaamse kamerkoor 

Bij het museum voor de officiële opening van de tentoonstelling Maurits.

Scheeps-praat, ten overlijden van Prins Maurits - Constantijn Huygens

.

Tijdens de openingsceremonie, zaterdag 26 april 2025, van Het Mauritsjaar in Zeeuws-Vlaanderen (n.a.v. de 400ste sterfdag van Prins Maurits) mocht ik, in aangepaste kledij, 17de-eeuwse gedichten voordragen in de Mauritskerk te IJzendijke. 

Onderstaand gedicht van Constantijn Huygens gaat over de opvolging van prins Maurits. Huygens vergelijkt in een metafoor De Republiek der Zeven Provinciën met een schip, waar Mouring (zoals prins Maurits genoemd werd) aan het roer stond. Na zijn dood wordt het schip bestuurd door mooi Heintje (prins Frederik Hendrik), die echter een goed voorbeeld aan Maurits had en dus het schip wel weet te reden.

.

Scheeps-praat, ten overlijden van Prins Maurits

Een gedicht van Constantijn Huygens

MOURING, die de vrije schepen
Van de Zeven-landse buurt
Veertig jaren, onbegrepen,
Onbekropen heeft gestuurd,
Mouring, die ze door de baren
Van zo menig tegentij
Voor de wind heeft leren varen
Al en was 't maar wind op zij,

Mouring, schipper zonder weerga,
Die zijn onverwinlijkheid,
Waar de zon op-, waar zij neerga,
Te aller oren heeft gespreid;
Mouring, die de zee te nauw hiel
Voor zijn zeilen en zijn want,
Die de vogelen te gauw viel
Al bezeilde hij maar 't zand.

Mouring was te kooi 'ekropen,
En de endeloze slaap
Had zijn wakker oog beslopen,
En hem, leeuw, gemaakt tot schaap,
Reeërs en matrozen riepen:
‘Och! de grote schipper, och,
Wat zou 't schaân of wij al sliepen,
Waakte schipper Mouring nog!

Schipper Mouring, maar je legt er,
Maar je legt er plat 'eveld,
Stout verwerer, trots bevechter,
Bei, te zee-wort en te veld;
Kijk, de takels en de touwen
En de vlaggen en het schut,
Staan en pruilen in de rouw, en
Altemale in de dut.’

‘Dutten?’ sprak mooi Heintje, ‘dutten?
Stille, maats, een toontje min!
Dutten? Wacht, dat most ik schutten,
Bin ik angders4) dien ik bin;
'k Heb te lang om noord en zuien
Bij den baas te roer 'estaan,
'k Heb teveel gesnor van buien
Over deze muts zien gaan.

'k Sel 't hun lichtelijk zo klaren
Dat ik vlaggen, schut en touw
En de maats die met me varen
Vrijen sel van dut en rouw.
Reeërs, jouwerliefde mien ik
Die van vers op 't kussen vicht
Wil j'eran? Kedaar, jou dien ik,
Jou allienig, bij dit licht.’

‘Weeran’, riepen de matrozen,
‘'t Is een man of 't Mouring waar.’
En de reeërs, die him kozen:
‘Weeran, 't is de jonge vaâr.’
Heintje peurde strak an 't stuur, en
Haalde 't anker uit de grond,
't Scheepje ging deur 't zeesop schuren
Of er Mouring nog an stond.

CONSTANTIJN HUYGENS (1596-1687) 

Scheeps-praat, ten overlijden van Prins Maurits, Het goud der gouden eeuw 

 

Harry, jaargang 3

.

.

HARRY, jg. 3 

Een kleine man, maar ook wel stoer
en altijd vrolijk (toch meestal 😉)
hij speelt met auto’s op de vloer
met vrachtwagens en dan vooral

die grote met een takelkraan
die is dan ook van hem alleen
ik zit er naast (ik mag niet staan)
als ik wil spelen zegt hij ‘neen!’

ik mag slechts kijken en ik moet
ook steeds iets van bewondering tonen
het liefst bij alles wat hij doet
dat hoort zo bij de spelpatronen

wat later kijken we TV
naar Paw Patrol of Spiderman
een flesje pap, konijntjes mee
voor nu is dit zijn loopbaanplan.

© opi Bert
Vogelwaarde, vrijdag 19 april 2025.

voorafgaande gedichten: 

Happy Harry! (2 jaar)  

Happy Harry 1 

Kleine Grote broer 

of deze trein naar Brussel gaat?

 

IC-trein

.
Je kan het beter aan een ander vragen
want wat weet ik, die slechts een
onbepaalde tijd op deze aarde woont
en nooit voorheen echt heeft getoond
iets van de mensheid te begrijpen
 
oorlog – zegt men – politiek, het is de mens
zo inherent, het is hun dagelijkse brood
men wordt geboren en gaat dood
maar vecht als was het voor de eeuwigheid
het maakt wie voelt alleen maar ziek
 
ik schrijf het enkel nog maar neer
en wat ik schrijf maakt mij als water in de zee
maar stel jouw vraag alsnog een keer ...
 
of deze trein naar Brussel gaat?
 
ik weet het niet, ik heb het nooit geweten
ik rijd slechts in gedachten mee.
 
 
© bert deben
trein Antwerpen – Brussel, donderdag 5 januari 2012 

gepubliceerd in ‘verzamelde gedichten 19de poëzieprijs’ Culturele Centrale Boontje 2013 

When I Heard at the Close of the Day - Walt Whitman

When I Heard at the Close of the Day

by Walt Whitman (1819—1892)

.

When I heard at the close of the day how my name had been receiv’d with plaudits in the capitol, still it was not a happy night for me that follow’d,

And else when I carous’d, or when my plans were accomplish’d, still I was not happy,

But the day when I rose at dawn from the bed of perfect health, refresh’d, singing, inhaling the ripe breath of autumn,

When I saw the full moon in the west grow pale and disappear in the morning light,

When I wander’d alone over the beach, and undressing bathed, laughing with the cool waters, and saw the sun rise,

And when I thought how my dear friend my lover was on his way coming, O then I was happy,

O then each breath tasted sweeter, and all that day my food nourish’d me more, and the beautiful day pass’d well,

And the next came with equal joy, and with the next at evening came my friend,

And that night while all was still I heard the waters roll slowly continually up the shores,

I heard the hissing rustle of the liquid and sands as directed to me whispering to congratulate me,

For the one I love most lay sleeping by me under the same cover in the cool night,

In the stillness in the autumn moonbeams his face was inclined toward me,

And his arm lay lightly around my breast – and that night I was happy. 

----===ooOoo===----

When I Heard at the Close of the Day (2002) | Seattle Men's Chorus:

Walt Whitman | The Poetry Foundation 

Walt Whitman - Wikipedia (English) 

Walt Whitman - Wikipedia (Nederlands) 

Vrediger dan stilte

.

 Foto + haiku: Strand Breskens, donderdag 6 maart 2025.  

 De haiku werd mee opgenomen in de gedichtenroute 'Poëzie in de Branding' te Bergen aan Zee.  

Een dirigent

.

Bus X41, dinsdag 18 februari 2025, voor Lieva           

De Keizer

.

Mensen gevraagd - Coert Poort

MENSEN GEVRAAGD

   

    Mensen gevraagd om de vrede te leren
    waar geweld door de eeuwen model heeft gestaan
    Mensen gevraagd die de wegen markeren
    waarop alles wat leven heeft verder kan gaan

    Mensen gevraagd om de noodklok te luiden
    en om tegen de waanzin de straat op te gaan
    mensen gevraagd om de tekens te duiden
    die alleen nog moedwillig zijn mis te verstaan 

    Mensen gevraagd om hun nek uit te steken
    voor een andere tijd en een nieuwe moraal
    mensen om ijzer met handen te breken
    ook al lijkt het ondoenlijk en paradoxaal

    Mensen gevraagd die in naam van de vrede
    voor behoud van de aarde en al wat daar leeft
    wapens ook zelf tot een ploeg willen smeden
    voor een oogst die aan allen weer overvloed geeft

    Mensen gevraagd! Er worden mensen gevraagd
    dringend mensen gevraagd!
    mensen te midden van mensen gevraagd!

  

    Coert Poort (1922 - 2004)

.

Coert Poort was Nederlands dichter, schrijver en luisterspeldramaturg bij NCRV-radio. 

Publiceerde o.a.: Twee gedichten (1953), De koning van Wezel (1958), Mannenwerk (1961), Zonder omslag (1970), Ingevuld om te leven (1973), Om precies te zijn (1975) en In de volgorde der woorden (1984). Een keuze uit eerder gepubliceerde poëziebundels verscheen in Gedichten (1970), waarin ook de nieuwe bundel Zonder omslag werd opgenomen. Hoezeer Poort het schrijven van poëzie als ambacht ervaart, blijkt uit zijn bundel Dichtwerk (1980). 

Het gedicht ‘Mensen gevraagd’ van Coert Poort was heel erg populair tijdens de campagne tegen nieuwe kruisraketten in Nederland en werd ook als lied vele malen opgevoerd. ‘Mensen gevraagd’ werd op muziek gezet door Jos Linnebank en voor een koor bewerkt door Jan van den Oever. Tijdens het bezoek van de Koningin op 30 april 2003 aan Deventer en Wijhe, werd het in de Grote Kerk van Wijhe door een groot gemengd koor gezongen. Het lied in koorzang kan je hier onder beluisteren: 

.

Bronnen:
Mensen-Gevraagd – Vredesmuseum 
Coert Poort - auteur - DBNL 

Zoekend in de hemel

Foto + haiku: Turnhout 4 februari 2025   

Beeld: Weltanschauungsmodell IA van Ottmar Hörl   

Die keer toen ik er niet was - Marion

.

Ik loop verloren in de groep      

niemand slaat acht op mij,      

slechts éénmaal ben ik opgevallen      

die keer toen ik er niet was.      

 © Marion      

  .

Herinnering uit de kindertijd

Toen vader een keertje jarig was
had ik als kind een vers geschreven
ik wenste hem daarin nog lang te leven
wat ik luidop bij zijn thuiskomst las

niet echt poëtisch, maar beter bij kas
had mijn broer hem een vislijn gegeven
waarover vader – wel heel erg gedreven
door visvangst – duidelijk verheugder was

mijn gedicht, waar toch hard aan gewerkt
werd door vader niet zo gewaardeerd
hij zag of hoorde me nauwelijks staan

poëzie, heb ik toen reeds gemerkt
en als dichter nooit echt verteerd
kan maar zelden het materiële verslaan.

© bert deben 

 1989 

De schoenen van mijn vader / Wandeling met vader / In memoriam vader

De Jaren

 

Vogelwaarde, zondag 7 augustus 2016               

 

Poëzie behoeft geen licht

.

 

Afdronk

Poëzie behoeft geen licht

tenzij een lampje naast een zetel

waar je heel alleen slechts één gedicht

tot aan de lippen brengt  

je nipt, je proeft, je degusteert

de lippen testen zin per zin

tot ergens dieper binnenin

de wortels speuren naar een grond  

om daar voor altijd te beklijven

je nipt, je ruikt, je ademt in

de kleur, de helderheid, intensiteit

je voelt dat al wat was weer kan bestaan

en al wat is kan achterblijven  

alsof het nooit hoeft weg te gaan. 

 

 

© bert deben

Brussel, Grote Markt, vrijdag 20 september 2013

geschreven tijdens de presentatie van de bundel ‘De gevoelige plaat’ van Hilde Pinnoo.

Werd gepubliceerd in de bundel beste gedichten 10de Poëziewedstrijd VtbKultuur Opwijk 

Misschien wou ik een ster zijn ...

Gepubliceerd 30 jan. 2025 in 'Wie goedgezinde woorden zaait, verzamelbundel, oogst 2024'

geschreven okt. 2024 voor themahoofdstuk 'vannacht heb ik jou mijn ster genoemd'

Het koesteren van pijn

De deur gaat dicht, ik lijk te wenen

althans zo voelt het diep van binnen

maar tranen volgen niet, slechts zinnen

ik baken af wat is verdwenen

gevoelens worden omgezet

in welgetelde lettergrepen

het hart nog even uitgeknepen

in weer een vorm van een sonnet

de dichter zou gevoelig zijn

omdat hij alles kan omschrijven

gemis, gevoel, verlies, verdriet

het altijd koesteren van pijn

maar 't moeten veertien regels blijven

veel meer emotie duldt hij niet.

© bert deben

Antwerpen, vrijdag 27 februari 2009,

nadat Bob de sleutel afgaf en ik de deur sloot. 

Het winterpad

.

.

HET WINTERPAD  

.

Ik wandel op het winterpad

ik kijk niet om of niet opzij

want al wat was ligt achter mij

en heeft vandaag op mij geen vat  

ook al wie ik heb liefgehad

en zelfs wat is gaat weer voorbij

ik kijk niet om of niet opzij

ik wandel op het winterpad 

ik voel me van beproeving vrij

en stap rechtdoor, ik stap tot dat

er helemaal niets meer denkt in mij

verdwijnend in een jaargetij

ik wandel op het winterpad. 

 

© bert deben

Zaamslagveer, dinsdag 27 oktober 2015.

 

foto: publicatie kwartaalblad Recht op Waardig Sterven, RWS jg. 39, nr.167, jan. 2022

dec. 2023 in literair Pdf tijdschrift Dichteren Leesten #24 en jan. 2025 #32