maandag 28 april 2025

Fotoreportage Opening Mauritsjaar Museum Het Bolwerk IJzendijke

.

Op 26 april 2025 opende Museum Het Bolwerk in IJzendijke een tentoonstelling rond Maurits van Nassau, Prins van Oranje, n.a.v. de 400ste sterfdag van Prins Maurits op 23 april 2025. De openingsceremonie vond plaats in de Mauritskerk te IJzendijke.

De betekenis van Prins Maurits voor Zeeuws-Vlaanderen wordt belicht in zes musea en in één kerk. De tentoonstellingen zijn tot stand gekomen met medewerking van de Oudheidkundige Kring “De Vier Ambachten” in Hulst, de Vereniging tot Behoud van de Historie Philippine, de Heemkundige Vereniging Terneuzen en de Heemkundige Kring West Zeeuws-Vlaanderen.

Bezoeken van de tentoonstellingen kan vanaf 27 april 2025 in Museum Hulst ’s Landshuis, Het Warenhuis Axel, Schoolmuseum Schooltijd in Terneuzen, de voormalige katholieke kerk in Philippine, Museum Het Bolwerk in IJzendijke, Cultuurforum Aardenburg en Museum Het Belfort in Sluis.

Start met luit bij binnenkomst genodigden.
Openingsrede door Annie de Lijzer  (voorzitter museum)
Voordracht 17de-eeuwse poëzie door Bert Deben
Verhaal over Maurits door Roxanne Vandepitte
Toespraak door burgemeester Vermue van Sluis
Koorzang door het Zeeuws Vlaamse kamerkoor 

Bij het museum voor de officiële opening van de tentoonstelling Maurits.

zondag 27 april 2025

Scheeps-praat, ten overlijden van Prins Maurits - Constantijn Huygens

.
Tijdens de openingsceremonie, zaterdag 26 april 2025, van Het Mauritsjaar in Zeeuws-Vlaanderen (n.a.v. de 400ste sterfdag van Prins Maurits) mocht ik, in aangepaste kledij, 17de-eeuwse gedichten voordragen in de Mauritskerk te IJzendijke. 


Onderstaand gedicht van Constantijn Huygens gaat over de opvolging van prins Maurits. Huygens vergelijkt in een metafoor De Republiek der Zeven Provinciën met een schip, waar Mouring (zoals prins Maurits genoemd werd) aan het roer stond. Na zijn dood wordt het schip bestuurd door mooi Heintje (prins Frederik Hendrik), die echter een goed voorbeeld aan Maurits had en dus het schip wel weet te reden.
.
Scheeps-praat, ten overlijden van Prins Maurits
Een gedicht van Constantijn Huygens

MOURING, die de vrije schepen
Van de Zeven-landse buurt
Veertig jaren, onbegrepen,
Onbekropen heeft gestuurd,
Mouring, die ze door de baren
Van zo menig tegentij
Voor de wind heeft leren varen
Al en was 't maar wind op zij,

Mouring, schipper zonder weerga,
Die zijn onverwinlijkheid,
Waar de zon op-, waar zij neerga,
Te aller oren heeft gespreid;
Mouring, die de zee te nauw hiel
Voor zijn zeilen en zijn want,
Die de vogelen te gauw viel
Al bezeilde hij maar 't zand.

Mouring was te kooi 'ekropen,
En de endeloze slaap
Had zijn wakker oog beslopen,
En hem, leeuw, gemaakt tot schaap,
Reeërs en matrozen riepen:
‘Och! de grote schipper, och,
Wat zou 't schaân of wij al sliepen,
Waakte schipper Mouring nog!

Schipper Mouring, maar je legt er,
Maar je legt er plat 'eveld,
Stout verwerer, trots bevechter,
Bei, te zee-wort en te veld;
Kijk, de takels en de touwen
En de vlaggen en het schut,
Staan en pruilen in de rouw, en
Altemale in de dut.’

‘Dutten?’ sprak mooi Heintje, ‘dutten?
Stille, maats, een toontje min!
Dutten? Wacht, dat most ik schutten,
Bin ik angders4) dien ik bin;
'k Heb te lang om noord en zuien
Bij den baas te roer 'estaan,
'k Heb teveel gesnor van buien
Over deze muts zien gaan.

'k Sel 't hun lichtelijk zo klaren
Dat ik vlaggen, schut en touw
En de maats die met me varen
Vrijen sel van dut en rouw.
Reeërs, jouwerliefde mien ik
Die van vers op 't kussen vicht
Wil j'eran? Kedaar, jou dien ik,
Jou allienig, bij dit licht.’

‘Weeran’, riepen de matrozen,
‘'t Is een man of 't Mouring waar.’
En de reeërs, die him kozen:
‘Weeran, 't is de jonge vaâr.’
Heintje peurde strak an 't stuur, en
Haalde 't anker uit de grond,
't Scheepje ging deur 't zeesop schuren
Of er Mouring nog an stond.


CONSTANTIJN HUYGENS (1596-1687) 

 

zaterdag 19 april 2025

Harry, jaargang 3

.
.
HARRY, jg. 

E
en kleine man, maar ook wel stoer
en altijd vrolijk (toch meestal
😉)
hij speelt met auto’s op de vloer
met vrachtwagens en dan vooral

die grote met een takelkraan
die is dan ook van hem alleen
ik zit er naast (ik mag niet staan)
als ik wil spelen zegt hij ‘neen!’

ik mag slechts kijken en ik moet
ook steeds iets van bewondering tonen
het liefst bij alles wat hij doet
dat hoort zo bij de spelpatronen

wat later kijken we TV
naar Paw Patrol of Spiderman
een flesje pap, konijntjes mee
voor nu is dit zijn loopbaanplan.


©
opi Bert
Vogelwaarde, vrijdag 19 april 2025.

voorafgaande gedichten: 

donderdag 10 april 2025

of deze trein naar Brussel gaat?


 

IC-trein
.
Je kan het beter aan een ander vragen
want wat weet ik, die slechts een
onbepaalde tijd op deze aarde woont
en nooit voorheen echt heeft getoond
iets van de mensheid te begrijpen
 
oorlog – zegt men – politiek, het is de mens
zo inherent, het is hun dagelijkse brood
men wordt geboren en gaat dood
maar vecht als was het voor de eeuwigheid
het maakt wie voelt alleen maar ziek
 
ik schrijf het enkel nog maar neer
en wat ik schrijf maakt mij als water in de zee
maar stel jouw vraag alsnog een keer ...
 
of deze trein naar Brussel gaat?
 
ik weet het niet, ik heb het nooit geweten
ik rijd slechts in gedachten mee.
 
 
© bert deben
trein Antwerpen – Brussel, donderdag 5 januari 2012 


gepubliceerd in ‘verzamelde gedichten 19de poëzieprijs’ Culturele Centrale Boontje 2013 

woensdag 9 april 2025

L-trein naar Nijvel

.
 
.
L-trein naar Nijvel  

Je stapte in te Mortsel
Liersesteenweg
en bij Duffel
was ik al verslingerd  

niet op je lach
al was die meer dan mooi
en deed je net
alsof dit niet echt een pluspunt was  

niet op het plukje dons
dat bij het openen van jouw jas
aan heel de wereld toonde dat
je zoekend borsthaar had
dat eindigde waar taal begon  

het was zelfs niet omdat
je in je tas een bundel had
met poëzie, van iemand die
mijn voorbeeld was  

het was jouw blik
en de manier
waarop je  

keurend  

even buiten jouw boekje las. 
 
.

© bert deben
L-trein Antwerpen-Nijvel, donderdag 22 januari 2015.
 


maandag 24 maart 2025

When I Heard at the Close of the Day - Walt Whitman



When I Heard at the Close of the Day

by Walt Whitman (1819—1892)
.

When I heard at the close of the day how my name had been receiv’d with plaudits in the capitol, still it was not a happy night for me that follow’d,

And else when I carous’d, or when my plans were accomplish’d, still I was not happy,

But the day when I rose at dawn from the bed of perfect health, refresh’d, singing, inhaling the ripe breath of autumn,

When I saw the full moon in the west grow pale and disappear in the morning light,

When I wander’d alone over the beach, and undressing bathed, laughing with the cool waters, and saw the sun rise,

And when I thought how my dear friend my lover was on his way coming, O then I was happy,

O then each breath tasted sweeter, and all that day my food nourish’d me more, and the beautiful day pass’d well,

And the next came with equal joy, and with the next at evening came my friend,

And that night while all was still I heard the waters roll slowly continually up the shores,

I heard the hissing rustle of the liquid and sands as directed to me whispering to congratulate me,

For the one I love most lay sleeping by me under the same cover in the cool night,

In the stillness in the autumn moonbeams his face was inclined toward me,

And his arm lay lightly around my breast – and that night I was happy. 


----===ooOoo===----


When I Heard at the Close of the Day (2002) | Seattle Men's Chorus:


Walt Whitman - Wikipedia (Nederlands) 

zondag 16 maart 2025

woensdag 5 maart 2025

Mensen gevraagd - Coert Poort



MENSEN GEVRAAGD
   

    Mensen gevraagd om de vrede te leren
    waar geweld door de eeuwen model heeft gestaan
    Mensen gevraagd die de wegen markeren
    waarop alles wat leven heeft verder kan gaan

    Mensen gevraagd om de noodklok te luiden
    en om tegen de waanzin de straat op te gaan
    mensen gevraagd om de tekens te duiden
    die alleen nog moedwillig zijn mis te verstaan 

    Mensen gevraagd om hun nek uit te steken
    voor een andere tijd en een nieuwe moraal
    mensen om ijzer met handen te breken
    ook al lijkt het ondoenlijk en paradoxaal

    Mensen gevraagd die in naam van de vrede
    voor behoud van de aarde en al wat daar leeft
    wapens ook zelf tot een ploeg willen smeden
    voor een oogst die aan allen weer overvloed geeft

    Mensen gevraagd! Er worden mensen gevraagd
    dringend mensen gevraagd!
    mensen te midden van mensen gevraagd!

  

    Coert Poort (1922 - 2004)

.

Coert Poort was Nederlands dichter, schrijver en luisterspeldramaturg bij NCRV-radio. 

Publiceerde o.a.: Twee gedichten (1953), De koning van Wezel (1958), Mannenwerk (1961), Zonder omslag (1970), Ingevuld om te leven (1973), Om precies te zijn (1975) en In de volgorde der woorden (1984). Een keuze uit eerder gepubliceerde poëziebundels verscheen in Gedichten (1970), waarin ook de nieuwe bundel Zonder omslag werd opgenomen. Hoezeer Poort het schrijven van poëzie als ambacht ervaart, blijkt uit zijn bundel Dichtwerk (1980). 

Het gedicht ‘Mensen gevraagd’ van Coert Poort was heel erg populair tijdens de campagne tegen nieuwe kruisraketten in Nederland en werd ook als lied vele malen opgevoerd. ‘Mensen gevraagd’ werd op muziek gezet door Jos Linnebank en voor een koor bewerkt door Jan van den Oever. Tijdens het bezoek van de Koningin op 30 april 2003 aan Deventer en Wijhe, werd het in de Grote Kerk van Wijhe door een groot gemengd koor gezongen. Het lied in koorzang kan je hier onder beluisteren: 

.

Bronnen:
Mensen-Gevraagd – Vredesmuseum 
Coert Poort - auteur - DBNL 

maandag 17 februari 2025

Die keer toen ik er niet was - Marion

.

Ik loop verloren in de groep      
niemand slaat acht op mij,      
slechts éénmaal ben ik opgevallen      
die keer toen ik er niet was.      


 © Marion      

  .

maandag 10 februari 2025

Herinnering uit de kindertijd



Toen vader een keertje jarig was
had ik als kind een vers geschreven
ik wenste hem daarin nog lang te leven
wat ik luidop bij zijn thuiskomst las

niet echt poëtisch, maar beter bij kas
had mijn broer hem een vislijn gegeven
waarover vader – wel heel erg gedreven
door visvangst – duidelijk verheugder was

mijn gedicht, waar toch hard aan gewerkt
werd door vader niet zo gewaardeerd
hij zag of hoorde me nauwelijks staan

poëzie, heb ik toen reeds gemerkt
en als dichter nooit echt verteerd
kan maar zelden het materiële verslaan.

© bert deben 

 1989 



donderdag 30 januari 2025

Poëzie behoeft geen licht

.

 
Afdronk

Poëzie behoeft geen licht
tenzij een lampje naast een zetel
waar je heel alleen slechts één gedicht
tot aan de lippen brengt  

je nipt, je proeft, je degusteert
de lippen testen zin per zin
tot ergens dieper binnenin
de wortels speuren naar een grond  

om daar voor altijd te beklijven
je nipt, je ruikt, je ademt in
de kleur, de helderheid, intensiteit
je voelt dat al wat was weer kan bestaan
en al wat is kan achterblijven  

alsof het nooit hoeft weg te gaan. 
 
 

© bert deben
Brussel, Grote Markt, vrijdag 20 september 2013
geschreven tijdens de presentatie van de bundel ‘De gevoelige plaat’ van Hilde Pinnoo.
Werd gepubliceerd in de bundel beste gedichten 10de Poëziewedstrijd VtbKultuur Opwijk 


Misschien wou ik een ster zijn ...



Gepubliceerd 30 jan. 2025 in 'Wie goedgezinde woorden zaait, verzamelbundel, oogst 2024'
geschreven okt. 2024 voor themahoofdstuk 'vannacht heb ik jou mijn ster genoemd'

maandag 27 januari 2025

Het koesteren van pijn



De deur gaat dicht, ik lijk te wenen
althans zo voelt het diep van binnen
maar tranen volgen niet, slechts zinnen
ik baken af wat is verdwenen

gevoelens worden omgezet
in welgetelde lettergrepen
het hart nog even uitgeknepen
in weer een vorm van een sonnet

de dichter zou gevoelig zijn
omdat hij alles kan omschrijven
gemis, gevoel, verlies, verdriet
het altijd koesteren van pijn

maar 't moeten veertien regels blijven
veel meer emotie duldt hij niet.


© bert deben
Antwerpen, vrijdag 27 februari 2009,
nadat Bob de sleutel afgaf en ik de deur sloot. 


woensdag 15 januari 2025

Het winterpad

.
.
HET WINTERPAD  
.
Ik wandel op het winterpad
ik kijk niet om of niet opzij
want al wat was ligt achter mij
en heeft vandaag op mij geen vat  

ook al wie ik heb liefgehad
en zelfs wat is gaat weer voorbij
ik kijk niet om of niet opzij
ik wandel op het winterpad 

ik voel me van beproeving vrij
en stap rechtdoor, ik stap tot dat
er helemaal niets meer denkt in mij
verdwijnend in een jaargetij
ik wandel op het winterpad. 
 

© bert deben
Zaamslagveer, dinsdag 27 oktober 2015.
 


foto: publicatie kwartaalblad Recht op Waardig Sterven, RWS jg. 39, nr.167, jan. 2022
dec. 2023 in literair Pdf tijdschrift Dichteren Leesten #24 en jan. 2025 #32

maandag 13 januari 2025

Oud Salon - Jan van Nijlen

.
OUD SALON

Zes zware stoelen staan hier langs de muren
En de piano is van ebbenhout;
Aan grijzen wand landschappen met figuren
In zwarte lijsten met een streepje goud.

In zulke kamers is men altijd oud,
De zomerdagen en de winteruren
Zijn even lang, alles is sterk gebouwd
En kan, ofschoon bouwvallig, eeuwen duren.

Er staan, zoals het hoort, voor de gordijnen
Een oude cactus en een clivia,
Die één week bloeien en dan verder kwijnen.

Hier heerst de vrede, de eeuwigheid bijna ....
In zulke kamers drinkt men oude wijnen
En denkt men rustig over 't leven na
.


Jan van Nijlen

(Antwerpen, 10 nov. 1884 – Vorst, 14 aug. 1965)
uit: De dauwtrapper (Stols, ’s-Gravenhage, 1947)


Jan van Nijlen - auteur - DBNL
Biografie van Jan van Nijlen, Ons Erfdeel. Jaargang 49 - DBNL
 
 

woensdag 1 januari 2025

Jaaroverzicht 2024


voordracht Waterlandkerkje, NL     
Jaaroverzicht 2024:

25 jan: 'Eindelijk Thuis' in poëzieroute Gedichtenstraat Zelem en in bloemlezing 
+ voordracht tijdens openingsreceptie '15 jaar Gedichtenstraat' 

30 jan: 2de prijs Hillarion Thans Poëziewedstrijd te Lanaken voor 'Kruimeldief, stadspark' 

maart: 'Hier wil ik boom zijn' als kunstwerk gegraveerd in zitbank in poëzieroute Ridderslotwandeling te  Beauvoorde 

14 april: Voordracht Grensverleggingen2 Evoluon Eindhoven 

3 mei: 'Het kan niet eeuwig winter zijn' in WWF bundel 'Eén met de natuur' 

juni: 'Vederlicht' op eentweepowezie als puntdicht #892 

8 juni: 'De Dichter' in Hölderlin bundel Vertalersweelde Stichting Spleen

22 juni: Voordracht tijdens expositie in Waterlandkerkje, NL 

28 juni: Voordracht met Apropos in museum Het Bolwerk, IJzendijke, NL 

juli: Video Voordracht in IJzendijke op YouTube 

week 30: Video Voordracht IJzendijke uitgezonden door Omroep Hulst alsook op de website van Omroep ZVL 

juli: Melding in online verslag Algemene Vergadering van Ecopower van mijn ludieke 'A.V. een dichterlijk verslag' met een link ernaartoe 


6+7 juli: 'Kruimeldief, stadspark' in poëzieroute Stadspark Antwerpen + 
juli / aug.: in de Poëtische Promenade op Plage Linker Oever Antwerpen

24 aug: 'Kronkels' in Poemtata bloemlezing 'Schuilen in de schaduw van de regen' 

31 aug: nominatie + voordracht 'DES' in Het Park Vertelt te Oosterbeek, NL 
+ publicatie in festivalbundel 'Binnenwereld' 

sept: 'Hemelvaart' opgenomen in poëziecast tijdens de Cultuurnacht Sint-Truiden

aantal pageviews in 2024: 87.514
totaal aantal pageviews sinds het begin: 1.402.802
totaal aantal posts: 1.409