Ik ga zo vreemd als verre landen

 .

gepubliceerd in 'Vertalersweelde, GIORGIO BAFFO e.a.' Stichting Spleen A'dam, okt. 2021

twee manen

.

Géromont, Comblain-au-Pont, 27 december 2004                                                                      

  

2de Kerst met ma

Tweede Kerst met ma, gezelligheid
in drie verschillende bedrijven
bijgepraat, met thee, tot iets na vijven
waarna jij in de keuken toegewijd

een feestmaal maakt, de geur verspreidt
gebraad in olie van olijven
moeder zit te lezen, ik te schrijven
gehuld in onverbeterlijke zwijgzaamheid

de lichtjes in de kerstboom branden
ik controleer nog even, niets vergeten
het eetservies, het kanten tafelkleed

daaronder raken teder onze handen
slechts een ogenblik en heel discreet
jij vindt dat zij het niet meer hoeft te weten.

© bert deben
Géromont, Comblain-au-Pont, 26 december 2004  

 

 

29 september 2010 mocht ik voor dit gedicht de 1ste prijs in ontvangst nemen  

voor de poëzieprijs van het Holebihuis te Leuven. 

De Winterkoning

. 

De winterkoning

Het zuchten klinkt al minder zwaar

we vrijen weer en ja, we kussen

we strelen ook elkander maar

we denken anders ondertussen

jij ziet de winterkoning, ik de kooi

voorzichtig zwijgend tussendoor

zie jij de eerste tekenen van dooi

ik zie vooral dan dat het vroor

zo zit ik naast je en jij ligt

te slapen reeds gerustgesteld

dat alles goed komt met de tijd

ik twijfel nog in dit gedicht

terwijl voor jou het ijs al smelt,

voel ik de onverschilligheid.

© bert deben

Antwerpen, zaterdag 18 december 2004, voor Johan.

Nominatie ABN–Amro poëzieprijs Almere, gedichtendag 26 jan. 2006

.

Zen dan teh dan susu rendah kalori

Zen dan teh 

dan susu rendah kalori  

.

Beginilah, menjadi lebih tua
tak perlu lagi melompati
gawang-gawang kehidupan
menerima hari apa adanya:
zen dan teh dan susu rendah kalori

di luar matahari bersinar emas-
cokelat kuning, seekor burung
memiringkan kepala
dan menggeleng
dia tak akan memahami manusia

lalu aku terbang masuk masa lalu
aku dengar lagu dari dulu
dan memeluk apa yang kulupa

aku puas,
dari derita lama bebas.

© 2002, bert deben

alih bahasa Indonesia:  

Widjajanti Dharmowijono (2004)

origineel: Zen met thee en Karnemelk 

TyrannoRexia-Nervosa

.

        Mongolië, Khovsgol-meer, 26 juli 2004    



Tatoeage

 .

.

Tatoeage

.

Ik help je even in de keuze

een draakje op de borst misschien

(te veel behaard en mooier zo)

een schouderblad, je bovenarm

een tribal over gans je rug

ik loop al warm  

al blijf ik je wel zonder zien

en even veel en even graag

ik zie de tekening al vaag

verschijnen op je naakte huid

de inkt tot in het vlees gegrift  

ik teken hartjes met een stift

(een beetje kinds) en test

ook nog wat pijltjes uit

met links en rechts de namen

en heel voorzichtig en naïef

‘tot aan de dood tezamen’.  

 

© bert deben

Antwerpen, donderdag 24 juni 2004, voor J.

foto: Modern Angels - bert deben april 2008

 

Venus voor de zon

.

Venus is vanaf de zon gezien de tweede planeet van ons zonnestelsel en werd vernoemd naar de Romeinse godin van de liefde. Vanaf Aarde gezien is Venus op de zon en de maan na het helderste object aan de hemel, daarom wordt Venus ook wel de avondster of morgenster genoemd.  

Het baanvlak van Venus helt licht ten opzichte van de Aarde, zodat wanneer de planeet tijdens het moment waarop ze tussen de Aarde en de zon door beweegt, ze vanaf Aarde gezien meestal niet voor de zon schuift. Tijdens de Venusovergang (Venustransit) plaats gebeurt dit echter wel en is Venus als een klein bolletje voor de zon te zien. Venusovergangen komen vier keer voor in een vast patroon dat zich elke 243 jaar herhaalt, steeds in de maand juni of december. Tussen de eerste en tweede overgang zit 8 jaar. 121,5 jaar later komen de derde en vierde overgang voor, opnieuw met een tussenpauze van acht jaar. Na 105,5 jaar begint de serie opnieuw. De Venusovergang van 8 juni 2004 was de eerste in een serie, de tweede overgang in de serie vond plaats op 6 juni 2012. De derde en vierde overgang vinden plaats op respectievelijk 11 december 2117 en 8 december 2125.  

Ik schreef bovenstaand gedicht op 8 juni 2004, de dag dat Venus voor het eerst in meer dan een eeuw zichtbaar was voor de zon. Begin 2021 paste ik het gedicht lichtjes aan als antwoordgedicht op ‘De listigheid van Venus’ van Giorgio Baffo, voor de bundel 'Vertalersweelde, GIORGIO BAFFO e.a.' van de Stichting Spleen A'dam, okt. 2021.  

Enkele leuke weetjes over Venus: de temperatuur is er gemiddeld 460° Celsius (warm genoeg om lood te smelten), de omloop rond de zon duurt 225 aardse dagen, een jaar is er dus kort, maar doordat de omgang rond de eigen as van Venus veel trager loopt dan die van de aarde duurt 1 dag op Venus zowaar 243 aardse dagen, waardoor een dag op Venus langer duurt dan een jaar daar!

https://nl.wikipedia.org/wiki/Venus 

.

Ik ben in Oegstgeest op toilet geweest

 .

(eigen toilet)

Ik ben in Oegstgeest op toilet geweest

nog net voor middernacht

het marmer daar

was koningsblauw

toiletpapier zo zacht

nog zachter dan

te Wassenaar  

het water was als ochtenddauw

het spoelen ruisen van de zee

het kolkte zacht in baren mee

in porseleinen buizen onder het gebouw  

ik ben in Oegstgeest op toilet geweest

een onvergetelijke piek

geslepen spiegels, nieuwe maan

een lavabo met gouden kraan

op achtergrond vioolmuziek  

van Ameland tot Etten-Leur

van Zandvoort tot in Enschede

bezocht ik menig schoon closet privé

in Zeist zelfs één met tulpengeur

verbaasd was ik van al hun pracht  

maar in Oegstgeest

net voor middernacht

was ik het waarlijk nog het meest. 

 

© bert deben

Oegstgeest, 24 april 2004, voor Skipi.

 

Er komt weer bloesem aan de bomen

 

© bert deben - Antwerpen, dinsdag 30 maart 2004.

  

In memoriam moeder



.

voorafgaand: Diepe Slaap / In het Licht  

  

Keadaan tidak berubah

 

Keadaan tidak berubah,
di luar salju turun, dingin turun seperti
selimut menutupi bumi, semua putih, kulihat
salju, tapi tidak melihat apa yang ada
di bawahnya – sunyi tanpa warna dalam
pikiranku, hanya menunggu, berharap
bahwa bel tidak berdering, telepon, aku
anakmu, tapi sudah piatu.

Kemungkinan kau sembuh
sangat kecil, meski perawatan intensif
ranting patah dalam musim dingin kehidupan
tadinya kau adalah pokok indukku, aku
bahkan tak sempat mengatakan kepadamu
aku ingin masih lama kau bersamaku.

Kamis, di luar salju turun,
seperti selimut menutupi bumi dingin turun.

bert deben
Antwerpen, Kamis 26 Februari 2004, buat Ibu.

alih bahasa Indonesia:  

Widjajanti Dharmowijono (2004) 

origineel: Diepe slaap (toestand ongewijzigd) 

Diepe slaap / In het licht (gedichten voor moeder)

I.

 
Diepe slaap, toestand ongewijzigd
buiten sneeuwt het, valt de koude als
een deken op de aarde, alles wit, ik zie
de sneeuw, maar niet meer wat er
onder zit – de stilte, kleurloos in
gedachten, alleen maar wachten
hopend dat de bel niet gaat, de telefoon
ik ben jouw zoon, maar reeds verweesd
 
de kansen dat je nog geneest zijn
bitter klein, hoe intensief de zorgen ook
gebroken twijgje in de winter van het leven
te lang vast aan een moederstam, ik kreeg
niet eens de kans om nog te zeggen wat
ik zo lang voor mezelf bewaarde
 
donderdag 26 februari, buiten sneeuwt het
als een deken valt de koude op de aarde.
 
 
© bert deben
Antwerpen, donderdag 26 februari 2004,
voor moeke, in sub-coma n.a.v. een dubbele longontsteking.
. 
II.
 
Het sneeuwt nog steeds
geen tranen zijn het, maar kristallen
ze blijven op de aarde vallen
of hier als woorden op papier
 
de deur nog altijd een kier
je lichaam slechts verpakt in linnen
zo kijk je reeds de hemel binnen
je geest nu halfweg daar en halfweg hier
 
ik weiger uit verdriet te wenen
het zat altijd in onze genen
een soort van vreemde koppigheid
zo raken wij onszelf nooit kwijt
 
tenzij ik mij in een gedicht
en jij jezelf daar deels nu in het licht.
 
 
© bert deben
Antwerpen, vrijdag 27 februari 2004,
voor moeke, die op die dag volledig in coma ging († 23 maart 2004).  

bijhorend: In memoriam moeder  

+ Er komt weer bloesem aan de bomen

+ Allerheiligen

 

 

Ik wil het recht hebben ongelukkig te zijn 
tussen het ontdooien door, met liefde voor 
het ongewisse me onophoudelijk te vergissen 

om dan in vrije val met jou te kunnen vrijen 
in zachtheid opnieuw gedijen, zo zie ik het  
genieten van het stoppen van de pijn. 

© bert deben 
Antwerpen, donderdag 12 februari 2004, voor Jelle. 

Zelfportret op een woensdag

.

.
Zelfportret op een woensdag 

Laatste stuiptrekkingen, nog een tatoeage 
vasthouden aan de jeugd, puberteit 
bewijzen dat ik pijn verbijten kan 
maar voelen dat ik toch voorbij 

de veertig ben, het kraakt al links en rechts 
nu het buiten wintert in mijn knoken 
vooral dan daar waar iets werd gebroken 
gescheurd of zwaar verzeerd 

zoveel geleerd hier in dit leven 
maar last om alles te onthouden 
alweer verkouden, omdat ik dacht 
dat het wel kon – een straaltje zon 

en in een T-shirt buiten – een beetje gek 
maar net niet gek genoeg om op te sluiten. 


© bert deben
Antwerpen, haven 550, woensdag 4 februari 2004. 

Fotograaf: Dana Deben, New York, 7 sept. 2005.

 .

Zen met thee en karnemelk

Zen

met thee en karnemelk

.

Dit is het dan, ouder geworden

niet meer hoeven te springen

over de horden van het leven

gewoon de dag zoals hij komt

zen met thee en karnemelk

buiten schijnt de herfst nu goud-

geelbruin, een merel houdt

het kopje schuin en schudt dan even

een mens begrijpen zal ie nooit

dan vlieg ik weg in een verleden

en koester de vergetelheid

ik hoor een lied dat is voltooid

ik ben vandaag volmaakt tevreden,

ik ben van ouder leed bevrijd.

© bert deben
Amsterdam, 26 september 2002, voor Peter, geschreven op de binnenkant van een theezakjesenvelopje, zittend op een terrasje in Amsterdam.  

Nominatie Almere Poëzieprijs, 29 januari 2004. 

Foto: de genomineerden van de Almere Poëziewedstrijd 2004 kregen hun gedicht geprint 

op plaaster als cadeau. Dit staat bij Peter (waar ik het gedicht voor schreef) op de kast.  

In 2011 werd het gedicht door mij licht herwerkt. 

 

Een hertaling van het gedicht door Widjajanti Dharmowijono in het Bahasa Indonesia 

kan je lezen als je klikt op: Zen danteh dan susu rendah kalori