woensdag 19 maart 2014

Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen - Jacob Israël De Haan


Aan eenen jongen visscher
.
Rozen zijn niet zoo schoon als uwe wangen,
Tulpen niet als uw bloote voeten teer,
En in geen oogen las ik immer meer
Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen.
 
Achter ons was de eeuwigheid van de zee,
Boven ons bleekte grijs de eeuwige lucht,
Aan 't eenzaam strand dwaalden alleen wij twee,
Er was geen ander dan het zeegerucht.
 
Laatste dag samen, ik ging naar mijn Stad.
Gij vaart en vischt tevreden, ik dwaal rond
En vind in stad noch stiller landstreek wijk.
 
Ik ben zóo moede, ik heb veel liefgehad.
Vergeef mij veel, vraag niet wat ik weerstond
En bid dat ik nooit voor uw schoon bezwijk.
 

geboren: 31 december 1881 te Smilde, NL - vermoord op 30 juni 1924 te Jeruzalem.

Van sommige gedichten wordt een zin soms veel bekender dan het gedicht op zich, zoals ook de uit deze sonnet ontleende zin: ‘Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen’, die vooral binnen de homogemeenschap een grote emotionele betekenis heeft gekregen, de zin werd dan ook verwerkt in het homomonument te Amsterdam.
 
Jacob Israël De Haan was 1 van de allereerste schrijvers die de homoseksuele thematiek binnen de literatuur openlijk introduceerde, eerst in zijn roman ‘Pijpelijntjes’ (wat leidde tot zijn ontslag alsook tot een hele hetze tegen de schrijver), later in zijn boek ‘Pathologieën. De ondergang van Johan van Vere de With’, maar ook in zijn gedichten. 

Het leven van Jacob Israël De Haan zou nog tot meer controverse leiden: als een tegenstander van het Tsarenregime in Rusland (hij werd een soort van voorloper van Amnesty International door handtekeningen te verzamelen om politieke gevangen vrij te krijgen), later zou hij zich dan weer afzetten tegen het communistische regime daar. 

Als jood werd hij dan weer aanhanger van het zionisme en emigreerde hij in 1919 naar Palestina, om zich daar nadien dan af te zetten tegen het radicale zionisme en te pleiten voor gelijkheid tussen Joden en Arabieren, wat zou leiden tot zijn dood op jonge leeftijd: op 30 juni 1924 werd hij vermoord te Jeruzalem door een aanhanger van de radicaal zionistische organisatie Hagana, wat de allereerste politieke moord zou worden in Palestina.

Meer over Jacob Israël De Haan kan men lezen op onderstaande links:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jacob_Isra%C3%ABl_de_Haan
Een uitleg over de betekenis van het homomonument in Amsterdam vindt men op:
http://www.buitenbeeldinbeeld.nl/Amsterdam_C/Homomonument.htm 

15 opmerkingen:

  1. zéér mooi
    dank voor de belangrijke achtergrondinfo

    BeantwoordenVerwijderen
  2. een prachtzin uit een mooi gedicht...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. 'naar vriendschap zulk een mateloos verlangen' ... zeer bijzonder in mijn leven
    deze bijdrage voelt goed...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. het homomonument is belangrijk voor mij
    een prachtig gedicht!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ja dank voor de achtergrondinfo
    en wat een mooi gedicht.....

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Schokkende ontdekking: ik dacht dat De Haan door Palestijnen was vermoord. Waarom dacht ik dat?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. een vraag die blijft hangen ...

      Verwijderen
    2. het is nooit duidelijk geworden door wie hij vermoord is. wel is bekend dat hij vijanden in zowel joodse en arabische kringen had, vanwege zijn homo relaties met arabieren en anti zionistische opinies. ook het feit dat hij ultra-orthodox was, maakte zijn leven onmogelijk.

      Verwijderen
  7. Prachtig gedicht,de eenzaamheid even in het licht,zij hebben gevochten en nog!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Prachtig gedicht en dank voor je informatie. Gisteravond, tijdens de herdenking op De Dam, een heel indrukwekkende toespraak van Andre van Duin die het homomonument benoemde.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Schitterend gedicht !
    Mooi om te lezen !
    🍀😘❤️

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Logisch dat je het juist nu deze week nog eens herhaalt.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Dank voor de info over deze gezonde, moedige mens.
    Mateloze verwondering en bewondering!

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Een bijzonder mens. Jaren geleden al eens over hem gelezen, maar deze levensfeiten kende ik nog niet. Moedige mensen zijn dat, homosexueel of niet. Te durven zijn, ondanks de risico’s, ook gezien en kwetsbaar. Mooi gedicht ook.

    BeantwoordenVerwijderen