dinsdag 13 september 2011

Een eiland in mijn hoofd – een sonnettencyclus

 
.
Een eiland in mijn hoofd

I.

Ik woon weer op een eiland in mijn hoofd.
Het is er grijs, ik woon er helemaal verlaten
en lig er dof maar aangenaam verdoofd.
Ik hoor er alsmaar vreemde stemmen praten

ze lispelen, ze roepen soms, ze spreken
tot een bittere verbeelding, ze tergen
maar ze troosten ook meteen, ze verbleken
bij wat ik hier aan angsten moet verbergen

ze volgen mij – een schaduw op de weg
sluipt donkergrijs voorbij – ik zie ze nooit
ik weet alleen dat ze er zijn, ze luisteren
naar alles wat ik luidop denkend zeg.

Ik hoor hen onheilspellend fluisteren:
een eilandje van ijs dat straks ontdooit!


II.

Ik woon hier op een eilandje van ijs
dat langzaam aan ontdooit, alleen maar
donker water rondom mij. Het grijs
wordt alsmaar grijzer, met elke baar

zie ik het eiland langzaam slinken
ik heb geen boot, ook niets dat drijven kan.
Ik weet dat ik hier zal verdrinken
dat voelt vertrouwd. Ik adem, ik verman

ik zit met rechte rug en ik verlang
de voeten badend in het water
ik voel het smelten en verzinken.
Het is mijn grote warme samenhang

ik zie hoe hij het tracht te linken.
Hij voelt vertrouwd, de psychiater.


III.

Het voelt vertrouwd, ik adem, ik verman
zijn handen hier verkennen mij al jaren
hij zoekt – terwijl ik al mijn spieren span –
in mij, hoe diep hij gaan kan in ontwaren.

Hij weet hoe hij mij keren moet en draaien
ik weet hoe ik verbijten moet, ik hoor
zijn stem. Hij hijgt en kreunt tijdens het naaien
en stelt ook altijd vragen tussendoor

of ik me goed, zo niet, reeds beter voel
of ik in mij zijn vlees ontwaar en heel
bezorgd of ik er ook zo van geniet.
Hij kijkt nooit echt naar mij van op zijn stoel.

Hij zegt dat hij mij zijn vertrouwen biedt
en dat ik hier met hem een eiland deel.


IV.

Wij delen mijn eiland, een vol uur lang
dan laat hij mij alleen, ik deel hem met
de andere patiënten. In de gang
hoor ik zijn stappen nog van op mijn bed.

Ik weet dat hij daar net hetzelfde zegt
of doet, toch af en toe, het is een eer
die echt niet iedereen verdient. Hij legt
de zaken heel mooi uit en ik probeer

daarin wat mee te gaan, maar niet te veel.
Het is wat zoeken naar een evenwicht
te lief, maar ook te slecht, betekent blijven.
Ik kijk ook niet naar hem als ik mij deel

ik hoop dat als hij hijgend op mij ligt
hij straks het formulier zal onderschrijven.


V.

De deur valt in een zwaarder slot … Ik zei
hem dat ik alles klaarder zie en dat ze zwijgen
in dat hoofd van mij. Toch geloofde hij
het niet. Ik geef het toe, ik mocht niet dreigen

ik had hem niet uit woede mogen slaan.
Ik had … (zo denk ik in de duisternis
ik had …). Het had zo anders kunnen gaan …
ik had … (omdat er hier alleen maar denken is).

Ik denk nu zo al dagen lang en praat
ook luidkeels met mezelf. Ik hoor toch weer
de stemmen, schreeuw het uit en word verdoofd
… ik voel de spieren weer verzachten. Ik laat

de laatste afkeer los … Ik voel geen angst meer,
 ik woon weer op een eiland in mijn hoofd.


© bert deben
Antwerpen, dinsdag 31 mei 2011.


Met de sonnettencyclus 'Een Eiland in mijn Hoofd' werd ik genomineerd voor de Hofvijver Poëzieprijs, een nieuwe Haagse literaire prijs, die voor het eerst werd uitgereikt op zaterdag 10 september 2011 in het Haags Historisch Museum aan de Hofvijver (foto)


De 1ste prijs ging naar de Amsterdamse dichter Maurice Levano voor zijn naamloze cyclus van 6 gedichten die men, samen met de andere genomineerde gedichten, kan lezen op Genomineerden Hofvijverpoezieprijs Het volledige juryrapport kan men vinden op onderstaande link :
uit het juryrapport over mijn cyclus:

Bert Deben: Een eiland in mijn hoofd

In een goed afgeronde cyclus met een verhaalstructuur die de lezer meeneemt met de ik-figuur schetst Deben een innerlijke strijd.

Een strakke vorm van telkens drie vierregelige strofen en een tweeregelige strofe moet de ik-figuur helpen zich te handhaven in de therapie, waarin de ik-figuur eerder verder van zichzelf verwijderd raakt dan dat die hem 'geneest'. Zo lang alles ingeperkt is in regels en procedures, is er vertrouwen en hoop op beterschap of iets wat daarop lijkt. Dat dit een illusie is, blijkt uit het laatste gedicht waarin de chaos toeslaat.

Het laatste gedicht komt losser over dan de vier daaraan voorafgaand en dat klopt ook met de inhoud: de "ik" redt het niet meer, raakt, nee, is in verwarring, en belandt ongewild weer in dat eiland in zijn hoofd. Alle therapie, alle vragen hebben niets geholpen.”
 

21 opmerkingen:

  1. prachtig deze gedichten - en zo mooi en schrijnend pijnlijk als je voelt dat het meest intieme en mooie niet meer vrij en van jou is - sterker nog - dat je in afhankelijkheid deelt met de persoon van wie je het meest afhankelijk bent.- hoe je dan buiten je zelf in fragmenten uiteen valt en wat je dan moet doen om jezelf weer 'hardop' heel te krijgen en te voelen. Zo voel ik t in elk geval .Dat grootse ,verschrikkelijke tegenstrijdige en schrijnende wordt hier voelbaar en raakbaar mooi beschreven !

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat een prachtige feedback, zo heb ik het ook gelezen ❤️


      Gr Assyke

      Verwijderen
  2. mooi werk; ook al win je net niet het lijkt me toch dat zo'n beoordeling, waardering en bespreking je voldoening zal schenken ( wat is het verschil tussen eensonnettenkrans en een cyclus....!)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Bert, ik slaap zowat Maar het hondje blaft me wakker, het mailhondje en ik vind het allemaal gweldig, ook die nominatie verduld!

    Liefs!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Beneemt me de adem, zo fraai weergegeven zoals het m.i. meestal gaat, .... zieleknijpers zijn ook maar mensen.....
    Terechte nominatie Bert!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. zo sterk
    vooral eerste therapiesessies voelen soms zeker
    als een aanranding, een verkrachting als de therapeut zijn grenzen niet weet


    gefeliciteerd

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Een nominatie is toch al heel wat. Sterke gedichten.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. prachtig en heftig
    om te herlezen

    BeantwoordenVerwijderen
  8. telkens weer zéér nazinderend

    BeantwoordenVerwijderen
  9. verbijsterend en mooi, zéér zéér mooi!

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Sterk, een indrukwekkende onderdompeling!

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Knap gedicht Bert. Mooi dat juryrapport.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Soms ben 'k het zat dat eeuwig drukke leven en kom ik bij jouw dchtwerk weer wat dichter bij m'n eind 😉 - dat maakt dan da'k weer even verder kan en dat ik denk: kom op, nog éven vent <3

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Wat een geweldig mooie poëzie ! Indrukwekkend en na zinderend ! Een terechte nominatie ! Super Bert 🍀😘❤️

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Moeilijk....... niet om te lezen of toch wel,....... om te vertellen wat het teweeg brengt....... om in de plaats van te ervaren wat de behandeling moe(s)t inhouden......om in ieder geval te ervaren wat het is die wirwar in het hoofd.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Poëzie-technisch zal je sonnetten cyclus reiken naar perfectie Bert, vermits je genomineerd werd.
    Ik ben slechts een leek. Toch een leken-proficiat van harte.

    Medisch gezien zit je heel dicht bij een realiteit voor velen met een ‘Eiland in het hoofd’.
    Hoe zij van dat eiland afgeraken, blijft een open vraag waarop nog steeds antwoord gezocht wordt.
    Sommige artsen denken dat het een fysische gebrek is in de hersenen. Een bepaald stofje dat bv. bij Parkinson-cliënten te weinig wordt geproduceerd zou bij deze cliënten te overmatig zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Bert dat eiland ‘hoe ontzettend mooi gepubliceerd.. meeslepend ‘ik wachtte op het einde ‘ ongelofelijk hoe jij het kunt neerpennen.
    Zit nog roerloos met u zinnen in mijn hoofd. 👌
    Dikke proficiat van mij.
    Je bent fantastisch!
    🍁🍁🍁🫠🫠💛🍂❤️🥳🥰

    BeantwoordenVerwijderen