vrijdag 10 januari 2014

Laatste strofe OBA Nieuwjaarsgedicht

.
foto: Yellowstone / verzuring - fotograaf: Jlansbergen, voor National Geographic
.
Onafhankelijke Bloggers Associatie Nieuwjaarsgedicht 2014

Tien bloggers schreven samen een gedicht op tien opeenvolgende dagen, met als Thema: Participatiemaatschappij.  Ieder schreef een strofe volgens rijmschema ABABC CDCDE etc. De laatste regel vormde telkens het begin voor de volgende deelnemer.  
 
Lees hier welke strofen voorafgingen.
 
Ik had mij opgegeven om het gedicht af te sluiten, maar misschien dat ik het hele gedicht wel iets te veel met een Belgische verbazing las en er te ver af sta (al woon ik deels in Zeeuws Vlaanderen, dat vergeten stukje Nederland ...) om er helemaal in mee te kunnen gaan ...
 
Verbazing dus, omdat ik zelden zoveel frustraties opgestapeld zag – in België kan men er ook wat van – al is het gelukkig toch een stuk beter geworden sinds de afkalving van het Vlaams Belang – maar misschien hebben wij dan weer genoeg beter bier om dat door te spoelen (voor andere liefhebbers is er dan weer chocolade). Verbazing ook, omdat ik nergens iets positiefs kon lezen in het gedicht over het voorbije jaar – was het dan echt zo’n oorlogsjaar in Nederland, dacht ik, strofe per strofe nogmaals herlezend?
 
Maar bon, de dichter had gelukkig een treinreis op de planning staan – de muze rijdt dan altijd graag mee – en in een vlaag van cynisme ontstond tussen Anwerpen en Brussel een eerste versie, al vond ik de eindregels er zelf misschien een beetje over, toch plaats ik ze ook hier even als sfeerbeeld van mijn gedachtenkronkels:  

men heeft te veel, men had nog meer, men zou
zo denkt de dichter dan, tevreden moeten wezen
want schrappen hoort bij poëzie, maar ik onthou
vooral verzuring hier – Syriërs, moesten zij het lezen
denken: gelukkig is voor Nederland dat rotjaar weer voorbij!
 
Maar er was ook nog een trein terug, en daar ontstond een 2de en ook definitieve versie, meer aansluitend ook op de eindzin die Jan Krosenbrink mij aanreikte in de estafette:
 
stuurlui, schroom niet als één der taken valt op jou

de beste stuurlui staan aan wal en ergeren zich blauw
frustraties en verzuring als ik zo begin te lezen
men heeft te veel, men had nog meer, men zou
zo denkt de ecoloog, tevreden moeten wezen
maar ’t bleef een jaar van de consumptiemaatschappij.


Ik wens alvast iedereen in het nieuwe jaar prachtige momenten toe!

bert


26 opmerkingen:

  1. mooi en eerlijk slot
    tevreden kunnen zijn, heel belangrijk

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja leuk om ons even als zuurpruimen neer te zetten :-). Maar dat komt deels, moet ik ter verdediging zeggen, doordat participatiemaatschappij bij ons in een kwade reuk staat omdat dat als vijgeblad wordt gevoeld voor bezuinigingen, de regering kwam met die term op de proppen.
    Maar desalniettemin: een mooi veelbetekenend slot waar ik het helemaal mee eens kan zijn: de mens was nog steeds op de eerste plaats consument in 2013, en dat zal hij nog wel even blijven ook.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nou Rene zo lees ik het niet hoor. Het is in mijn interpretatie een beschrijving van het chagrijn in Nederland. En tot slot wordt geconstateeerd dat dit een onderdeel is van het consumptiesysteem. De ecoloog is de enige die daadwerkelijk wordt weggezet.

      Verwijderen
    2. René,

      Blij dat Simen zijn mening er al onder zette. Dat van die zuurpruimen, ja, dat was gewaagd, maar ik zie dat gewoon heel algemeen al een paar jaar in Nederland groeien – terwijl het in België (vooral Vlaanderen) eindelijk een klein beetje begon weg te ebben … Ik begrijp best de voedingsbodem er van, maar ik vind het gewoon een trieste en zeer zichtbare evolutie

      Verwijderen
  3. Je hebt gelijk, aan de ene kant, aan de andere kant het thema was Participatiemaatschappij waarvoor de Koning door de politiek werd misbruikt om pure bezuinigen te maskeren en een dichter hoeft niet altijd over schoonheid en roze wolken te dichten.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Viel weg: Maar jij hebt het gedicht op een magistrale manier afgesloten!

      Verwijderen
    2. Timmerark,

      Ook niet al mijn gedichten gaan over vrolijke dingen – in tegendeel zelfs, maar zonder vrolijkheid heeft het leven weinig te bieden vind ik persoonlijk – ik miste dat gewoon in het gedicht, dat is een mening die ik wilde meegeven. Ik ben in elk geval blij dat met het compliment dat je er nog bij zette over mijn eindstrofe.

      Verwijderen
  4. Nou nou, om nou je negen collegadichters als verzuurders neer te zetten, je moet wel durven hoor. Maar ja, daarvoor was je dan ook de laatste, en dat recht heb je. Jij mag de eindconclusie trekken. En dat we ook in 2013 weer in de consumptiemaatschappij leefden, net als de Belgen overigens, dat staat als een paal boven water. Hulde. Tot volgend jaar. Dan kunnen we hetzelfde over 2014 zeggen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. apiedapie

      zwaar na middernacht voor mij, dus ik ga ook een beetje doen zoals Simen en verwijzen naar mijn reactie bij René ... ;-)

      Verwijderen
  5. Tevreden "moeten" wezen is juist een belangrijk element in het chagrijn van nederland. De ecoloog heeft tussen de tegels van ons nationale park niet veel te zoeken, tenzij opgevat als econoom die loog. Nee het is helemaal geen probleem dat we te weinig hebben (laat staan niet oud genoeg worden). We vreten ons te pletter en dat geeft ons obesitas en aanverwante zaken maar nog het meest het voortdurende gevoel van schaamte dat we moeten collaboreren om een derde wereld in stand te houden.
    Sorry dat het meer een reactie is op je inleiding dan op de strofe waarmee ik zoals je zult begrijpen wel tevreden ben maar vooral met de slotregel het blijste

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Simen,

      Je hoeft geen sorry te zeggen - ik had eerlijk gezegd heftiger reacties ingeschat - ik ben vooral blij dat mijn strofe toch wordt geapprecieerd en begrepen - mijn dank ook voor je reactie bij René ...

      Verwijderen
  6. Ik vind het een mooie afsluiting Bert!!
    Alleen jammer dat je niet bij mij langs bent geweest want je hebt kennelijk die positieve en hoopvolle laatste zin gemist. Kan gebeuren!
    En nu ik jouw bijdrage heb gelezen overweeg ik, mocht ik ooit nog meedoen, dat ik ook mijn eerste gedachtekronkels zal delen in de vorm van een tweede strofe.
    Moet kunnen dat je af en toe buiten het potje piest nietwaar. Gewoon wat meer nemen.
    Ik heb weer veel geleerd zo in het begin van dit nieuwe jaar….….
    Mooie eindregel.
    Hartelijke groet met een knipoog.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Svara,

      Ik ben bij iedereen langs geweest, bij jou zelfs meerdere malen, al liet ik geen reactie achter (dat deed ik enkel bij Jan, omdat hij de fakkel doorgaf aan mij, en bij René – vooral vanwege dat moeilijke rijmwoord en hoe hij zich daar had uit weten te redden …) – maar ik liet het vooral allemaal inwerken en bezinken ... (ik ben iemand die trouwens zelden reageert, zelfs niet eens op reacties die men bij mij achterlaat, tenzij er effectief een vraag wordt gesteld …)

      Maar het is net jouw eindzin: 'Heb toch dát vertrouwen, durf dát beetje risico te nemen' die mij inspireerde tot mijn link naar de consumptiemaatschappij - want als er al iets superduidelijk werd in die memorabele uitspraak van Rutte is het toch wel zijn oproep om vooral te participeren in de consumptiemaatschappij – Koop toch die auto, koop toch dat nieuwe huis! Als er al iets is blijven hangen bij mij in de Nederlandse politiek (ik volg het wel degelijk van op een afstand), dan toch wel die uitspraak … Hoe betuttelend kan je zijn als premier, maar ook, hoe duidelijk in wat de bedoeling is: geef uit, koop, haal die centen boven!

      Verwijderen
  7. altijd handig om zo nu en dan een buitenlander naar je te laten kijken, vroeger hadden we daarvoor een portugees, ik dacht Pessoa maar kan hem niet meer vinden op Google. Nu een belg Bert Deben, waarschijnlijk is het niet toevallig dat ook David van Reybrouck, die me vorig jaar een eye-opener gaf een belg is. Bert Deben die overigens een goed beeld heeft van zijn eigen bieren: dus het kan wél ollanders!

    Ik heb nog wel een vraag, allah wat zuur allemaal, dat kan ik navolgen, maar de link met de consumptiemaatschappij zie ik nog niet duidelijk, kan het ook niet aan het vlakke land liggen? Het wéér niet doorgaan van de Elfstedentocht?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. He Jan,

      Alvast dank voor je mooie reactie en hoe goed mijn beeld van onze Belgische bieren ook mag zijn, zoals je onderaan in mijn algemene reactie kan lezen, ik moest het deze avond met Spa rood doen ... ;-)

      Mijn uitgebreider antwoord op jouw vraag kan je vinden in mijn reactie bij Svara, Rutte was de man die mij inspireerde ... ;-)

      Verwijderen
  8. bovenstaande opmerking van jankroos schreef ik zonder de andere opmerkingen eerst te lezen. Simen Vrederat geeft al zijn antwoord op mijn vraag, maar ben benieuwd ook naar die van jou Bert

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Middernacht al lang voorbij en thuis na een personeelsfeest waar ik me weer even jong durfde te voelen op de dansvloer (onder invloed van Spa rood, want ik was Bob …) en natuurlijk benieuwd naar de reacties hier … Ik moet zeggen dat ze mooier zijn dan verwacht, ik wist dat ik een risico had genomen met de verzuring aan te halen, alsook met mijn uitleg bij het ontstaan van de laatste strofe. Normaal geef ik maar zelden uitleg bij mijn poëzie, maar dit was een gezamenlijk project en ik wilde daar dan toch graag een uitzondering voor maken. Ook nog netjes bij al de collega dichters een aparte reactie gezet - de dichter kan eindelijk gaan slapen ... ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  10. ik gun je je nachtrust, maar je reactie valt me tegen. Je schrijft over'herlezend de strofen' en laat je vervolgens inspireren door teksten van Rutte. Dichter ontmoet president. Dat mag van mij, maar ik kwam hem, de president dus, nog niet tegen op OBA

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik liet me inspireren door de uitspraak van Rutte, die Svara letterlijk had overgenomen in het gedicht: 'Heb toch dát vertrouwen, durf dát beetje risico te nemen' - wat in zijn toespraak daarop volgt was: 'koop toch die auto, koop toch dat huis ...' Je mag Rutte dan wel niet tegengekomen zijn op OBA, hij was echter volop aanwezig in heel wat frustraties in het gedicht - het was mijn taak een eindconclusie te trekken, ik deed dat. Valt dat tegen, het zij zo …

      Verwijderen
    2. Misschien toch om verwarring te voorkomen. Svara verlegde de nadruk naar de woorden dát zodat het verwees naar haar vorige regel. Zij riep op tot weer gaan leven, die handdruk en naar vermogen meer i.p.v investeren in dode lompen en metalen.

      Verwijderen

  11. Lekker uitgerust Bert?
    Klopt, ik gebruikte de uitspraak van Rutte maar legde de klemtoon bewust anders waardoor het verwees naar de regel ervoor en niet naar het consumeren van Rutte.
    Rutte zei n.l.: Héb toch dat vertrouwen, dúrf dat beetje risico te nemen om vervolgens op te roepen tot consumeren.
    Het was mijn intentie om het omgekeerde te bewerkstelligen en vertrouwde er op dat het ook zo gelezen zou worden.

    Fijn weekend
    Groet

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Oh sorry Svara, ik had je reactie nog niet gezien.
      Zo zie je maar weer:
      Altijd refreshen voor je reageert.

      Verwijderen
    2. he Svara,

      heel mooi hoe je de zin een positievere boodschap gaf, maar het blijft natuurlijk ook een zin die onlosmakelijk vast hangt aan de woorden 'koop toch die auto ...' en zoals ik al zei, een groot deel van de frustraties in het totale gedicht hangen ook vast aan de politiek van Rutte - dus mijn eindconclusie kon niet anders dan gekleurd zijn daardoor. Maar verder ga ik nu stoppen met uitleg of verantwoording geven, want hoe meer uitleg men geeft bij een gedicht, hoe minder de lezer er een eigen interpretatie aan kan geven ...

      Verwijderen
    3. Tis helemaal goed Bert.
      Ik had hetzelfde voornemen na mij uitleg.
      Dank je dat je zo uitgebreid hebt gereageerd.
      Groet

      Verwijderen