Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen - Jacob Israël De Haan

Aan eenen jongen visscher

.

Rozen zijn niet zoo schoon als uwe wangen,

Tulpen niet als uw bloote voeten teer,
En in geen oogen las ik immer meer
Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen.
 
Achter ons was de eeuwigheid van de zee,
Boven ons bleekte grijs de eeuwige lucht,
Aan 't eenzaam strand dwaalden alleen wij twee,
Er was geen ander dan het zeegerucht.
 
Laatste dag samen, ik ging naar mijn Stad.
Gij vaart en vischt tevreden, ik dwaal rond
En vind in stad noch stiller landstreek wijk.
 
Ik ben zóo moede, ik heb veel liefgehad.
Vergeef mij veel, vraag niet wat ik weerstond
En bid dat ik nooit voor uw schoon bezwijk.
 

Jacob Israël De Haan

geboren: 31 december 1881 te Smilde, NL - vermoord op 30 juni 1924 te Jeruzalem.

Van sommige gedichten wordt een zin soms veel bekender dan het gedicht op zich, zoals ook de uit deze sonnet ontleende zin: ‘Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen’, die vooral binnen de homogemeenschap een grote emotionele betekenis heeft gekregen, de zin werd dan ook verwerkt in het homomonument te Amsterdam.

 

Jacob Israël De Haan was 1 van de allereerste schrijvers die de homoseksuele thematiek binnen de literatuur openlijk introduceerde, eerst in zijn roman ‘Pijpelijntjes’ (wat leidde tot zijn ontslag alsook tot een hele hetze tegen de schrijver), later in zijn boek ‘Pathologieën. De ondergang van Johan van Vere de With’, maar ook in zijn gedichten. 

Het leven van Jacob Israël De Haan zou nog tot meer controverse leiden: als een tegenstander van het Tsarenregime in Rusland (hij werd een soort van voorloper van Amnesty International door handtekeningen te verzamelen om politieke gevangen vrij te krijgen), later zou hij zich dan weer afzetten tegen het communistische regime daar. 

Als jood werd hij dan weer aanhanger van het zionisme en emigreerde hij in 1919 naar Palestina, om zich daar nadien dan af te zetten tegen het radicale zionisme en te pleiten voor gelijkheid tussen Joden en Arabieren, wat zou leiden tot zijn dood op jonge leeftijd: op 30 juni 1924 werd hij vermoord te Jeruzalem door een aanhanger van de radicaal zionistische organisatie Hagana, wat de allereerste politieke moord zou worden in Palestina.

Meer over Jacob Israël De Haan kan men lezen op onderstaande links:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Jacob_Isra%C3%ABl_de_Haan
Een uitleg over de betekenis van het homomonument in Amsterdam vindt men op:
http://www.buitenbeeldinbeeld.nl/Amsterdam_C/Homomonument.htm