Een eiland in mijn hoofd – een sonnettencyclus

 

.

Een eiland in mijn hoofd

I.

Ik woon weer op een eiland in mijn hoofd.

Het is er grijs, ik woon er helemaal verlaten

en lig er dof maar aangenaam verdoofd.

Ik hoor er alsmaar vreemde stemmen praten

ze lispelen, ze roepen soms, ze spreken

tot een bittere verbeelding, ze tergen

maar ze troosten ook meteen, ze verbleken

bij wat ik hier aan angsten moet verbergen

ze volgen mij – een schaduw op de weg

sluipt donkergrijs voorbij – ik zie ze nooit

ik weet alleen dat ze er zijn, ze luisteren

naar alles wat ik luidop denkend zeg.

Ik hoor hen onheilspellend fluisteren:

een eilandje van ijs dat straks ontdooit!

II.

Ik woon hier op een eilandje van ijs

dat langzaam aan ontdooit, alleen maar

donker water rondom mij. Het grijs

wordt alsmaar grijzer, met elke baar

zie ik het eiland langzaam slinken

ik heb geen boot, ook niets dat drijven kan.

Ik weet dat ik hier zal verdrinken

dat voelt vertrouwd. Ik adem, ik verman

ik zit met rechte rug en ik verlang

de voeten badend in het water

ik voel het smelten en verzinken.

Het is mijn grote warme samenhang

ik zie hoe hij het tracht te linken.

Hij voelt vertrouwd, de psychiater.

III.

Het voelt vertrouwd, ik adem, ik verman

zijn handen hier verkennen mij al jaren

hij zoekt – terwijl ik al mijn spieren span –

in mij, hoe diep hij gaan kan in ontwaren.

Hij weet hoe hij mij keren moet en draaien

ik weet hoe ik verbijten moet, ik hoor

zijn stem. Hij hijgt en kreunt tijdens het naaien

en stelt ook altijd vragen tussendoor

of ik me goed, zo niet, reeds beter voel

of ik in mij zijn vlees ontwaar en heel

bezorgd of ik er ook zo van geniet.

Hij kijkt nooit echt naar mij van op zijn stoel.

Hij zegt dat hij mij zijn vertrouwen biedt

en dat ik hier met hem een eiland deel.

IV.

Wij delen mijn eiland, een vol uur lang

dan laat hij mij alleen, ik deel hem met

de andere patiënten. In de gang

hoor ik zijn stappen nog van op mijn bed.

Ik weet dat hij daar net hetzelfde zegt

of doet, toch af en toe, het is een eer

die echt niet iedereen verdient. Hij legt

de zaken heel mooi uit en ik probeer

daarin wat mee te gaan, maar niet te veel.

Het is wat zoeken naar een evenwicht

te lief, maar ook te slecht, betekent blijven.

Ik kijk ook niet naar hem als ik mij deel

ik hoop dat als hij hijgend op mij ligt

hij straks het formulier zal onderschrijven.

V.

De deur valt in een zwaarder slot … Ik zei

hem dat ik alles klaarder zie en dat ze zwijgen

in dat hoofd van mij. Toch geloofde hij

het niet. Ik geef het toe, ik mocht niet dreigen

ik had hem niet uit woede mogen slaan.

Ik had … (zo denk ik in de duisternis

ik had …). Het had zo anders kunnen gaan …

ik had … (omdat er hier alleen maar denken is).

Ik denk nu zo al dagen lang en praat

ook luidkeels met mezelf. Ik hoor toch weer

de stemmen, schreeuw het uit en word verdoofd

… ik voel de spieren weer verzachten. Ik laat

de laatste afkeer los … Ik voel geen angst meer,

 ik woon weer op een eiland in mijn hoofd.

© bert deben

Antwerpen, dinsdag 31 mei 2011.

Met de sonnettencyclus 'Een Eiland in mijn Hoofd' werd ik genomineerd voor de Hofvijver Poëzieprijs, een nieuwe Haagse literaire prijs, die voor het eerst werd uitgereikt op zaterdag 10 september 2011 in het Haags Historisch Museum aan de Hofvijver (foto)

De 1^ste prijs ging naar de Amsterdamse dichter Maurice Levano voor zijn naamloze cyclus van 6 gedichten die men, samen met de andere genomineerde gedichten, kan lezen op Genomineerden Hofvijverpoezieprijs Het volledige juryrapport kan men vinden op onderstaande link :

Juryrapport Hofvijverpoezieprijs

uit het juryrapport over mijn cyclus:

“Bert Deben: Een eiland in mijn hoofd

In een goed afgeronde cyclus met een verhaalstructuur die de lezer meeneemt met de ik-figuur schetst Deben een innerlijke strijd.

Een strakke vorm van telkens drie vierregelige strofen en een tweeregelige strofe moet de ik-figuur helpen zich te handhaven in de therapie, waarin de ik-figuur eerder verder van zichzelf verwijderd raakt dan dat die hem 'geneest'. Zo lang alles ingeperkt is in regels en procedures, is er vertrouwen en hoop op beterschap of iets wat daarop lijkt. Dat dit een illusie is, blijkt uit het laatste gedicht waarin de chaos toeslaat.

Het laatste gedicht komt losser over dan de vier daaraan voorafgaand en dat klopt ook met de inhoud: de "ik" redt het niet meer, raakt, nee, is in verwarring, en belandt ongewild weer in dat eiland in zijn hoofd. Alle therapie, alle vragen hebben niets geholpen.”